امام موسی صدر وبانوان
امام موسی صدر و بانوان
هنگامیکه امام صدر به لبنان رفت شیعیان در اوج فقر و بدبختی روزگار میگذراندند.
امام متوجه شد که زنان برای امرار معاش حتی به بردگی روی آورده بودند. و به کارهایی پست و اشتغالات نامعقول نیز کشیده شده بودند .
در آن مقطع امام میتوانست هر روز و هر شب در منابر سخنرانی کند و فقط به همان وعظ و سخنرانی اکتفا کند. اما این کار را نکرد. بلکه علیرغم همه صعوبات و فشارها، امام هزینه زیادی را برای اشتغال بانوان پرداخت از وجوهات شرعی و هر ایدهای برای عزت شیعه و بخصوص بانوان بهره گرفت. بیتردید بهترین راه برای عزت و شرف بانوان تحصیل و اشتغال بود. امام با تأسیس جمعییتهایی مانند «بر و احسان» کاهش متکدیان و اشتغال آنان را نیز در نظر گرفت.
البته دو مشکل نیز برای برون رفت از فقر فرهنگی و اقتصادی زنان منطقه وجود داشت:
اول : زنان لبنان بر خلاف بانوان ایرانی در مسجد و مجالس وعظ شرکت نمیکردند و از راه تجمع در مسجد و مجالس این امکان برای اصلاح ساختار حیات زنانه وجود نداشت.
و دوم : چون شخصییت زنان بطور معمول با زیبایی، تظاهر به تجمل و مد آمیخته بود و همچنین قرابت و تهاجم فرهنگ غرب با سلطه فرانسویان در لبنان، این امکان را فراهم ساخت تا دعوت مستقیم به حجاب وعفاف نیز با مشکل روبرو شود.
برای همین امام با تأسیس مجامع خیریه و تشکیل تعاونیها زنان را به این مراکز جذب کرد و بانوان نیز با رغبت به تعالیم صحیح اسلامی روی آوردند و اشتغال و تحصیلشان نیز با:
تأسیس خانه دختران.
آموزشگاه پرستاری.
مرکز بهداشتی وپزشکی.
موسسه قالی بافی.
مراکز فنی و حرفهای .
مدارس و موسسات علمی.
حوزه علمیه و همه نوع گرایش زنانه را فراهم کردند. در این بین موسساتی نیز مانند:
سازمان زنان.
کلاسهای مبارزه با بیسوادی.
کودکستان.
خانه معلولین ودرماندگان.
مدرسه نمونه دختران.
باشگاه ورزشی جوانان
و مرکز تحقیقات علمی لبنان نیز در نتیجه تلاشهای آن بزرگ مرد تاریخ شیعه بوجود آمد. با توجه به تلاشهای بنیادین امام برای ارتقا و اعتلای جایگاه بانوان و بویژه تکریم عزت زنان. در مییابیم امام هرگزاز نقش بزرگ زن در پرورش و پاسداری از نسل سالم و سعادتمند غافل نبوده است. و همواره جایگاه زنان را برای تحول و ترقی و رفاه خانواده و میهن بسیار ارزشمند میدیدند.
رفتار و نگاه ایشان در برخورد با زنان غیر شیعی و حتی غیرمسلمان نیز بسیار سازنده و کریمانه بود. مثلاً یک خانم خبرنگار از یک نشریه مشهور جهان از امام درخواست ملاقات و مصاحبه میکند. منتها یک ظرافت هم به خرج میدهد وبه امام میگوید. اگر من بدون حجاب وهمانطوری که هستم با شما ملاقات کنم عکس العمل تان چیست؟ امام قریب به این مضمون میفرماید:ما مسلمانها به قواعدی پایبند هستیم که سعی میکنیم به همان اصول ملتزم باشیم اگر شما حریم ما را رعایت کنید به ما احترام گذاشتید...و بعد آن خبرنگارمسلمان شد.
و یا جلساتی که امام با بانوان داشتند حتی به عکسهای این جلسات نگاه کنید متوجه میشوید امام سختگیری و شدت برخوردی برای پوشش خاص نداشتند حتی برخی ازعیبجویان عکسی را به مراجع ایران نشان دادند که در آن تصویرخانمی که پوشش چندان موجهی نداشت و در آن تصویر امام هم حضور داشت... بسیاری از مراجع، امام و شرائط امام را در نظر گرفتند و انتقادی نداشتند اما آیت الله خویی که هم استاد امام صدر بودند و هم مرجع بسیار مهم شیعی در کشورهای اسلامی به شمار میرفتند به سرعت و صداقت فرمودند: آقای صدر خودش مجتهد است و مسلط است به زمانهاش...
امام فقیهی نوگرا و بسیارتحول خواه بودند. بطور قطع حضورشان می توانست به بسیاری از مشکلات فقهی. در حوزهی فرهنگ و رسانه و سیاست و پزشکی پاسخ مستدل بدهد و جامعه شیعی را با فقه پویای خویش عزیزتر جلوه دهد و همینطور جایگاه زنان را به غنای فرهنگی و اجتماعی و علمی سوق دهد.
امام کوشید برای ازبین بردن زمینه های فساد.سطح فکری وتربیتی بانوان راازلحاظ دینی واخلاقی ارتقا دهد وبا مشارکت دادن خانم ها در کارها و حضورشان در عرصهها و صحنههای اجتماعی از طریق همان موسسات به اعتلای شخصیت بانوان مقتدر و ارزشمند کمک کنند. و امروز کسی نمیتواند منکر خدمات امام صدر به بانوان و ارتقای جایگاه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آنان باشد.
مطالعه سیره امام را به همه آزادگان و پژوهشگران و بویژه بانوان پیشنهاد میکنم.
راهش پررهرو و سیرهاش جاودانه باد.
حمیدرضا ابراهیم زاده. نهم شهریور1391
کلیه حقوق برای مولف محفوظ است.
- ۹۴/۰۶/۰۸