میراب فقاهت

بسم الله الرحمن الرحیم

 

میراب فقاهت (علامه میرزا مهدی مازندرانی)

 

 

تنزل  الرحمة عند ذکر الصالحین (پیامبر رحمت – صحیح بخاری- بحارالانوارج86ص349)

درعرصه روشنگری و هدایت همواره چراغهای فروزانی زیستند که دنیای دانش و بردباری و آزادگی به آنان مدیون و وابسته است. بی شک یاد و یادواره صالحان و پاکانی چون خورشید حکمت علامه حکیم آیت اله شیخ مهدی مازندرانی نیز می‌تواند اسباب نزول برکات و رحمت ذات اقدس ربوبی را فراهم زاید و ما نیز فقط خواهیم توانست تا جرعه‌ای از اقیانوس  حیات علمی و علمی آن فقیه متاله را به ذات خود و دوستان بچشانیم. آنچه که واضع است دریای کرامات علامه بزرگوار میرزا مهدی مازندرانی است که میتوان وی را میراب فقاهت در قرن اخیر نامید.  که البته متاسفانه گمنام مانده و یا در شرف نسیان  قرار گرفته اند. حضور شاگردان  مبارز فرهیخته  و مباحث علمی و جلسات نقد و احتجاجات علمی و گستره تسلط آن حکیم فرزانه  بر سامان و حیات اجتماعی و علمی و سیاسی خویش نشان دهنده اقتدار فکری و اتصال دانشش به اقیانوس معرفت الهی است. ایشان باعث مهندسی سنتهای جدیدی در حوزه‌های علمیه و فقهیه و حتی سیاسی عصر خود گردیدند. نقش مؤثرایشان در پرورش شاگردانی چون امام خمینی که پدیده انقلاب اسلامی مرهون اوست، بسیار بارز و ارزنده است. روزگاری که فیلسوف مازندرانی فلسفه و حکمت را تدریس میکرد آیت‌الله‌حجت، شهید مطهری. جلال الدین آشتیانی . عبدالکریم حقشناس علامه ایازی . علامه جعفری و... زانوی ادب و ارادت شان برسر درس میرزای حکیم، او را به این اندیشه واداشت که هرکدام صاحب ذوقی مؤثر در جامعه خود خواهند شد او آنان را برای جهان اسلام تربیت کرد که الگو و نماد دانش و فخر ایرانی باشند. 

هر چه هست علامه مازندرانی همچون میراب بقایی است برای سیراب کردن دنیای حکمت و فلسفه و فقه و اخلاق که جرعه‌هایی از اقیانوس حکمتش را در کام آتیه دنیای اسلام وتشیع چکانید. و برای امروز نیز او سهامداربزرگ انقلاب اسلامی و علوم عقلی و نقلی و حوزه‌های علمیه است. «الیه یصعدالکلم الطیب والعمل الصالح یرفعه»

 

ولادت

شهر امیرکلا که در حد فاصل بین جنوب شهرستان بابلسر و شمال بابل واقع شده است ، از دیرباز  بعنوان یکی از مذهبی‌ترین مناطق مازندران شناخته شده است و در خود نفوس مستعد  و فرزانگان علمی و نخبگان ارزشمندی را پرورش داده است. یکی از این بزرگان علامه مازندرانی است. ایشان در سال 1258خورشیدی 1297 قمری درامیرکلا که آن هنگام دهکده‌ای بیش نبود در خانواده‌ای متدین چشم به جهان گشود پدرش مشهدی حسین حصیرباف و جاروساز بود که شغل رایج مردم آن خطه است و با دست رنج کارگری چرخ زنگی محقرانه اش را می‌چرخاند. مادرش گوهر سلطان دختر شیخ ابراهیم از علمای صاحب کرامات منقطقه و عصر خویش بود. والدین نام این مولود را «مهدی» همنام  خاتم اولیا و اوصیا  گذاشتند تا برآتیه زمان خویش موثر باشد. او را در سه سالگی به مکتب فرستادند تا عطش مهدی را از فهم و دانش هر چه زودتر سیراب کنند . سه سال بعد مشهدی حسین «مهدی» را بمقصد لقاالله ترک گفت و البته روز قبل از مرگش به عالم محله سفارش میکند که اگرمهدی عالم نشود در قیامت از شما به درگاه حضرت رسول شکایت میکنم. میگویند مهدی در پنج سالگی حافظ قرآن بود و در همان زمان کتاب جامع المقدمات را در دستش میدیدند. برای همین از  نابغه‌ی خوش قریحه حکمت در مورد حفظ  کتاب جامع المقدمات پرسیدند او در ربع ساعتی صفحه‌ای را از بر می‌شد. محمد مهدی پس از ضایعه وفات پدر با توجه به وصییتش به روحانی ده تحت سرپرستی مادر ماجده و عالمه‌اش قرار گرفت و مراحل تحصیلی را با مجاهدت و رغبت طی نمود.

در13سالگی به بابل مهاجرت کرد و در مدرسه «مسجد میرزکی» مستقرشد و تحصیلات مدون حوزوی را رسمیت داد . چهارسال بعد به تهران مهاجرت نمود و در مدرسه صدر سکنی گزید. تهران در آن هنگام شهری دانش پرور و جولانگاه اساتید بلند پایه حکمت، فلسفه، فقه واصول بود. حکمای بزرگی چون شیخ فضل‌الله نوری، سیدعبدالکریم لاهیجی، حکیم میرزا حسن کرمانشاهی، حکیم سیدشهاب‌الدین نیریزی شیرازی و حکیم میرزا هاشم اشکوری و... که همگی از اساتید میرزا مهدی محسوب میشوند. علامه فرائد الاصول را در نزد آیة‌الله سید عبد الکریم لاهیجی آغازکرد. و همچنین از محضر شیخ فضل الله نوری و آخوند ملا محمد آملی صاحب حاشیه بر شرح شمسیه نیز بهره فراوان جست. علامه از واقعه اعدام و شهادت شیخ فضل الله نوری خاطره بسیار تلخی را به یاد می‌آورد. و آن حادثه را به صورت مقتل مطرح میکرد. وی حکمت را نزد سه حکیم نامدار و برجسته حکمت و فلسفه و عرفان آموخت. آیات عظام میرزاهاشم اشکوری و میرزا حسن کرمانشاهی و میرزا شهاب الدین نیریزی، عطش  علامه را در طلب حکمت و فلسفه و عرفان سیراب کردند.

آنگاه در سال1330قمری تهران را به مقصد عتبات عالیات ترک گفت و در روضه رضوان بهشت دانش و فضیلت حوزه نجف رحل اقامت گزید. و از محضرآیت الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی  و آیت الله ملا فتح الله نمازی شیرازی مشهور به شریعت اصفهانی و آیت الله شیخ اسماعیل حداد و... کسب فیض نمود .  

          شاگردان: آن بزرگوارشاگردان زیادی را در مکتب علمی خود پروراند که همگی سرآمد روزگارخویش بوده‌اند منجمله: امام خمینی – امام موسی صدر- ا شرفی اصفهانی – شهید صدوقی – شهید مطهری  - شهید مصطفی خمینی – علامه ابوالحسن ایازی – آیة الله عبدالکریم حقشناس- علامه محمد تقی جعفری –علامه جلال الدین آشتیانی – آیة الله موسوی اردبیلی – بویژه آیة الله سید محمد حجت کوه کمره‌ای و... از شاخص‌ترین شاگردان ایشان هستند.

تالیفات و آثار: علاوه بر اشعار و مباحث فقهی و کلامی و حکمی و عرفانی ، ظاهراً شرحی و حواشی بر اشارات شفای ابن سینا، اسفار و فصوص الحکم محی الدین عربی ، و شوارق و... داشتند. که برخی از مباحث آن در حال جمع آوری و نشر است. سرانجام آن حکیم متاله و فقیه عالیقدر در 10جمادی الثانی 1378 ق بعلت عارضه سرطان مری بهنگام نماز عصر در سجده دوم نماز درتهران به ملکوت اعلی پیوست . بر پیکر مطهرش آیة الله بروجردی نماز خواند و در گلزارشیخان  قم بخاک سپرده شد. روحش شاد و قرین مهر یار باد.

                        بابلسر              حمیدرضا ابراهیم‌ زاده 31خرداد1383

 

منابع برای مطالعه جدی : خورشید حکمت و جرعه‌ای از اقیانوس تألیف استاد  فرزانه و  پژوهشگر نستوه جناب آقای رمضانعلی قلی‌زاده مازندرانی

* کلیه حقوق مربوط به این اثر درانحصار مولف محفوظ است

تکامل در15 روز

ساعت9صبح روز10شهریور1394

ساعت9 صبح15شهریور1394

ساعت9 صبح25شهریور1394

وانسان برای یافتن بال خویش باید که از کرم کالبدخویش برای تحصیل پیله اش  هزینه کند

وبرای دریدن حجاب وپیله ی داشته هایش به مقصد پرواز وآزادی از رحم پیله بگریزد

  و حجاب داشته هایش  را بدراند

واین گونه است که بال پرواز برای حظ  لذت هایش به او بخشوده می شود.

اوبذر مرگ را درحیات خویش می کارد و بذرحیات را درمرگ خویش درو می کند

پروسه ی تکامل اینگونه است که بامرگ زندگی آغاز می شود

پیامبراکرم فرمود

الناس نیام

بشریت درخواب است

اذا ماتوا

چنانچه  بمیرد

انتبهوا

بیدار می شود

وکالبد انسان   درباغ دنیا تحصیل پیله هامی کند ومی دراندش

تا برای مزرعه ی هستی خویش بذر وتوشه ی پرواز دروکند...

والی الله ترجع الامور

حمیدرضاابراهیم زاده

25مهرماه 1394

تمامی حقوق مربوط به این اثر درانحصارمولف محفوظ می باشد

فردا

ناخدای بیچاره

ناخدایی که از طوفان می هراسید دلش به دریا سپرد.

بیچاره ندانست که دلش شنا کردن نمی‌داند. لحظه غرق شدن گفت 

یاران ره عشق منزل ندارد    این بحر مواج ساحل ندارد

 

دریا گفت: ناخدا دلت را باختی یا خودت را.؟

گفت: خودم را. که دلباختگی‌ام را هیچ چاره‌ای نیست. و با رفتنش از من وزنی نمی‌ماند.

گفت: بیچاره منم که بار سنگین امانتت طاقتم خواهد برد...

                           

حمیدرضا ابراهیم زاده.

ساری29/7/1392

تمامی حقوق نشر برای مولف محفوظ است

بصیرت قله ایمان و عزت است

بصیرت قله ایمان و عزت است

 

در جهان پیش رو همواره آفت ترقی برخواسته از خود عوامل ترقی بوده است و بهتر است گفته شود در پیشرفت‌ها تنها آفات برای رسیدن به افقهای قابل دسترس برخواسته از بطن ترقی خواهی است. امروزه در حوزه دین و سیاست مهمترین آفت برای اصلاح‌طلبی کج‌اندیشی یا روشن فکر مأبی است. در تمام سازمانهای سیاسی و مکاتب فکری دنیا و در حوزه فهم ادیان این آفت ضمخت‌تر و براندازتر از همه آفات به چشم می‌آید.

 بی‌شک نقش علمای دینی، سیاسی و مکاتب فکری در پیشرفت و یا در پسرفت تولیدات فهمی بسزاست. دانشمندان هر حوزه از تولیدات فکری اگر برای تفسیر و تفهیم و انتشار علوم مجاهدات علمی و پرهیزگاری نداشته باشند قطعاً در هرگام آتی دچار آفت خواهند بود و یا خود آفت آن علم محسوب می‌شوند، در حوزه ادیان تفسیر به رأی، نداشتن بینش و پارسایی  حکام و علمای دینی بزرگترین آفت برای آن دین یا مذهب خواهند بود.

[  احادیث و روایات و حتی آیات فراوانی را در این خصوص ضمیمه می‌کنیم تا به میزان وسع این مقاله درباره ی هر کدام ازادعاها توضیحات لازم داده شود. ] 

 با صراحت می‌توان گفت در حوزه دینی، بی‌بصیرتی در دین تنهاترین عامل تفرقه بین مذاهب و ادیان بشمار می‌رود، در شریعت کلیمی وجود فرقه‌های متعدد در شریعت مسیحی وجود فرقه‌های سه‌گانه و گروههای متمایل به سایر در شریعت اسلام وجود فرقه‌های چند گانه یا مذاهب چهارگانه که فقط مذهب شیعه‌اش دارای 13 نوع فرقه و چندین گروه است و فقط شیعه اثنی عشری‌اش دارای چندین مصب و شقه است. همه این مثال ها فقط برای پی بردن به عمق این حدیث است که امام صادق(ع) میفرماید: العالم غیر بصیره کالسائرعلی غیر طریقه لایزیده السیر الا بعدا.(اصول کافی ج 1 ص 34 ).

  عدم بکارگیری بصیرت در حوزه فهم دینی، ماجرایش ختم به نزاعهای بزرگ کلامی و قتلها و غارتهای جهانی می‌شود که نمونه‌اش جنگهای صلیبی، کشتار بیرحمانه مردم بدست حجاج بن یوسف، قتل شهید اول و ثانی قتل شیخ اشراق، ترور مطهری، بهشتی، ترور شخصیتی صدها هزار فرهیخته دیگر که از هر تبار و آیین و منزلتی به وفور وجود دارند.

از این جهت پیامبراسلام(ص) میفرماید: هر کس بر روی بی دانشی کاری میکند(بی بصیرتی) فسادش بیشتر از اصلاحش است.( اصول ج 1 ص 124 )

 لذا شهادت ائمه هدی در محراب و صحنه کربلا و مسموم شدنها برای همان بی‌بصیرتی‌هایی بود که علما و مجتهدان آن زمان بکار می‌گرفتند، فتاوی قضات آن زمان، دادگاههای جوسازی شده دولتی آن حکومتهای جائر کمیته‌های مخفی اعدام آن عصر هرکدام با تعصب نسبت به اصلاحات می‌باید اجرا می‌شد، دست به امام کشی و قتل فقها می‌زدند.

امام صادق(ع) در خصوص فتوای بدون بصیرت میفرماید: تو را نهی می‌کنم که به ناحق و روش باطل و بی‌اساس برای خدا دینداری کنی از اینکه به آنچه نمی‌دانی و نفهمیده‌ای برای مردم فتوا بدهی! ( اصول ج 1 ص 119 )

 تصمیم‌های جاهلان متنسک هر دوره‌ای همانند اقدامات علمای شکمباره و شهوت پرست و بیخرد زهرآگین و آفت‌زا بوده است. از گروه زمامدارانی که همواره در پی عیش و مستی و شهوت‌بارگی اصل اسلام را به سخره می‌گرفتند تا گروه ابلهان خشکه مذهب و بی‌بصیرتی که عبادات شبانه روزی داشتند، قرآنهای بر سر نیزه آنان را فریب می‌داد و چیزی جز پوسته مذهب بر ایشان اهمیتی نداشت. همانانی بودند که پیامبر و امامان هدی را کمرشکن کرده بودند. آنچه قضاوتهای اهل فقه را به جنایات آنها مبدل می‌کند عدم تفقه و بصیرت و بقول امروزیها حکم دولتی است. امام المتقین میفرماید: کمرم را علمای متهتک و جاهلان متنسک شکستند و بس.( بحار ج 2 ص 111 )

 امام علی(ع) در کارزارهای گوناگون با اینگونه افراد بظاهر حق دار و حق طلب روبرو بود، اشخاصی چون معاویه که از صحابی رسول اکرم و نیز اشخاصی چون ابوموسی اشعری که در قشری‌گری و یا حیله‌گری سر لوحه بودند، خون دلها خوردند و سرانجام در دام همین آفات به شهادت رسیدند. (حتی احکام و فتاوی جاهلانه و بدون بینش مخصوص و قایم بفرد نیست) پیامبر مکرم اسلام(ص) میفرمایند: آفت دین این سه گروهند: 1) فقیه جائر 2) امام جائر 3)مجتهد جاهل(نهج البلاغه ج 4). در نگاه اول هر سه آنها فاقد هرگونه بصیرتی در دین و مذهبند.

 خرافات و انحرافات علمای دینی، رهبران جامعه فقط و فقط از بی‌بصیرتی آنان سرچشمه می‌گیرد. رهبران علما و فقها و قضات هر جامعه‌ای بی‌گمان نهایت مسئولیتهای آن جامعه را برعهده دارند و قطعاً قشری‌گری در حوزه فهم نصوص دینی، بی‌بصیرتی در فهم احکام اجرایی فقط و فقط می تواند از ناحیه آنها صادر گردد و یا اعمال گردد.

  اسلام و زمامداری اش به دینداری حکام وبینش امت اسلام زنده است.

امام متقین میفرماید: چه بسا دانشمندی که جهلش او را از پای در آورد و دانش او همراهش باشد اما سودی مجالش نداشته باشد( حکمت 107 نهج البلاغه).

  بسا روزه‌داری که بهره‌ای جز گرسنگی و تشنگی از روزه‌داری خود ندارد و چه بسا شب زنده داری که از شب زنده‌داری چیزی جز رنج و بیخوابی بدست نیاورد.(حکمت 145 نهج البلاغه)

 فقدان بصیرت در دین، اهل دینی ظاهرپرست و غیرصالح را به بار می‌نشاند. بدین ترتیب فساد و اضمحلال شامل حال آن دین و انشقاق و تفرقه نیز بر حال آن جامعه مستولی خواهد شد. هر انقلاب و حکومتی بر اساس قانون اساسی آن حکومت و جامعه رشد می‌کند و گسترش می‌یابد اگر قانونگذاران قوانین بیجا و یا بی‌اهمیت را وضع کنند و بجای آن به سراغ قوانین لازم و ضروریی نروند بی‌شک آن حکومت منزوی خواهد شد. اگر قانونگذار دست حاکمان حکومتی را برای فراقانونی بودن باز بگذارد بی‌شک تبعیض و اضمحلال به سراغ آن نهضت و انقلاب و کشور می‌آید.

 در حوزه دینی اگر فقه نتواند مشکل‌گشای مسایل روز باشد طبعاً مردم از دین فاصله می‌گیرند. فقه و اجتهاد همواره به تبع و مقتضیات زمان و پیشرفت علوم در حال تحول هستند. مثلاً در دانش پزشکی خرید و فروش و انتقال خون، سلولهای حیاتی و اعضای بدن وجود دارد اگر فقه بر سر همان حکم وتبصره که هرگونه خرید و فروش اشیاء نجس حرام است، بماند. بدون هیچ تبصره‌ای. بی‌گمان پذیرش تحول و تکنولوژی در بن‌بست بزرگی به سر خواهد برد. اما در واقع فقه شیعی امروز پویاست، به لحاظ سیاسی، اقتصادی، پزشکی و خدمات رفاهی فقه با وجود فقهای با بصیرت در حال تحول است. و کهنگی شامل حالش نخواهد شد. زیرا  در حوزه دین سنتهای الهی غیرقابل تصرف و مخدوش شدن هستند و به تبع آن اصول و احکام اولیه غیرقابل تغییر هستند ولی احکام تحول پذیر خواه ناخواه با تحولات و دانش‌های روز همسانی و برابری دارند.

 اگر در فقه بی‌بصیرتی باشد، یعنی فقیه دینی بدون بصیرت و اشراف به مقتضیات و سنتها بماند. مثلاً در احکام تحول ناپذیر تصرفی ایجاد کند و بقولی بدعت گذار باشد و در احکام تحول ناپذیر متحجر و تکفیری باشد، در اینگونه از مواقع باید موضع فقهای این روند را موضع انحرافی و آفت در دین دانست.

بی تردید آن زمان هنگامه نزاعهای سیاسی ومناقشات فقهی و کلامی خواهد بود.

 اگر انقلاب‌های اسلامی نتواند بر پایه و چارچوب قانون اساسی گسترش یابد و از حیات سیاسی و اقتصادی  سالم وبی تبعیض دور بماند و یا بدعت‌گذار بماند و یا تحجر و واپس‌گرایی را مشی کند. بیگمان نارضایتی مردم از نحوه زندگیشان ظاهر خواهد شد. فساد و شرارت حق آزادی حیات را از مردم می‌گیرد. و آنگاه بی‌عفتی و تبعیض و فقر آن انقلاب را ولو اسلامی و اسلام خواه و بر پایه اساس اسلام تشکیل شده باشد را از پای در می‌آورد.

 بالطبع در افول و ظهور انقلابهای دینی، تنها عامل نگه دارنده و اضمحلال، نقش معماران و مهندسان آن انقلاب است. موثرترین دلیل وفاق و تکامل و پویایی هرحرکت و انقلابی بینش منزه از خطا ی معمارانش است.

در انقلاب اسلامی ایران نقش رهبر امت، شهید مطهری و شهید بهشتی و سایر اندیشمندان فرهیخته آنقدر ارزشمند و کلیدی بود که دشمنان برانداز براضمحلال و فروپاشی آن، طرح حذف و ترور شخص را پس از ترور شخصیتی بکار گرفتند.

 فتنه‌هایی که همواره جاهلان زاهدنما بر این پیکره وارد کردند سوز دل حرفهایی است که معمار کبیر انقلاب اسلامی ایران در منشور انقلاب و صحیفه نور و وصیت‌نامه الهی آن بزرگوار با عنوان روحانی‌نماها، آخوندهای درباری، اسلام امریکایی بر آن صحه گذاشته است. متحجرینی که هیچ تعدیلی در سلیقه‌ها نداشتند و بدعت‌گذارانی که  اصول را تغییر دادند.

 حتی برای تداوم انقلاب عناد واپسگرایان داخلی به تکفیر خلاصه می‌شد زیرا همواره احمق‌ها آلت دست زرنگ‌های برانداز بوده‌اند، پیشینه این تکفیر کردن‌ها به صدر اسلام باز می‌گردد و پیشینه منافقان سودجو نیز به همین روند و سیر تاریخی مترتب شده است.

 منافقان و یا براندازان با استفاده ابزاری قرار دادن قانون، احکام و آیات برای خود عبادات و طاعات مشغولند و نیمی از عمرشان را در التماس و دعا به سر می‌برند و نیمی دیگر را در ورطه نابودی.  

 بنابراین لازم است اندیشمندان دینی و سیاسی انقلاب مهذب باشند تا معذب. و مهندسان فرهنگی و اجتماعی و علمای دینی و قانونگذاران موظفند شاکله قوانین و تربیت و ترویج را نص الهی بگذارند و از خودکامگیها و برداشتهای شخصی و بازی در میدان دشمن و گریزگاههای عناصر فرصت طلب بشدت بپرهیزند.

 

                                                                         حمیدرضا ابراهیم زاده 1386/2/22

 

* تمامی حقوق مربوط به این اثر درانحصارمولف می باشد

آینه عقل

هوالحــبیب الذی ترجی شفـاعتـه لکــل هول من الاهوال مفتــــح

 

گفت:ای آینه از من رو بردار

گفت: تو در منی و من در تو پیدا. پس اگرچنین می‌خواهی در مقابلم ظاهر مشو.

گفت: بستم چشم ظاهر بین را.

گفت: چشم ظاهر را مبند عقل ظاهربین ببند.

گفت: عقلم عقالِ دیده‌ام باشد.

گفت: که غلط بین است عقل و کشِّ حس...

گفت: پس  کلام در نیام سکوت بنه...

          

  درود بر آنکه فرمود: غضـواابصارکـــــــــــم ان ترون العجـائب.

-     و مرحبا بر آنی که گفت: حــسنــات الابــرار سیئـات المقربیــن

               حمید رضا ابراهیم زاده

هفدهم مهرماه 1392

* تمامی حقوق مربوط به این اثر درانحصار مولف محفوظ می  باشد

من وپروانه

یکسال به انتظار روز عرفه روزشماری کرده بودم.

اما هیچی سر جاش نبود. نه حال و نه مجال و نه فال...

امروز بعلتی نا معلوم وغیر قابل کنترل نتوانستم برگردم. تمام برنامه ریزی هایم از هم گسیخت.

ناخودآگاه رفتم حسینیه هدایت.

تا داخل محفل شدم حالم بد شد. بعد برگشتم. رفتم سجاده ام را باز کردم.

دراز کشیدم  خستگی وغم بیش از ده ساله ام را روی سجاده ام ولو کردم و یه دفعه بغضم ترکید .

مرد به سن و طبقه من که این اداها رو نداشت... مثل 5 سالگی ام با صدای بلند گریه کردم.

آنقدر بلند که دلم صدای خودش را شنید و فهمید دلش تنگ است.

آیات در مقابلم ویرایش می شدند دیدم ضیق صدر قرآن من بودم و همه چیز برای درس گرفتنم چیده شده است.

این من هستم که باید ادب شوم. و این من هستم که درونم نیاز به خودم داشت.

فقط گفتم: خدایا من همان بندگیت را دوست دارم.

حتی نتوانسته بودم یک بند دعا بخونم. میگن صدام خیلی قشنگه. اما دریغ از یه بند...

به یاد آوردم که مدتی است من دنیام رو از دست دادم. و آخرتی که مزرعه اش سوخته.

به یاد آوردم یه دوست خوب دارم که بخاطرمن آرامش و قرار نداره.

من به دنیا نیامده بودم که باعث رنج و نگرانی کسی شوم.

 بقول دوستم ساختار شخصیتم  خاص هست.

برای کرامت انسانی و آبروی مردم ارزش خاص قائلم. نمی توانم بی تفاوت باشم.

نوعـدوستـم. آبرو و منزلت افراد برایم ممتاز است.

بمن ظلم زیادی روا شده بود همه ناخواسته. در یک آن همه را بخشیدم. دیدم هنوزم خیلی فقیرم.

گفتم خدایا شکایتی ندارم. من پسرت هستم. و شما سرپرست و وکیل تام الاختیار منی.

من زندگی ام را باخته ام چون باختن برای شاد کردن دیگران را دوست دارم.

چندسال پیش وقتی برادر زاده ام بامن کشتی گرفت طفلک آنقدر با من مجدانه  کشتی گرفت که خجالتم آمد پشتش را به زمین بزنم. آرام او را تا مرز زمین زدن بردم و بعد خودم را نقش زمین کردم.

و او فاتحانه دور اتاق را چند بار دوید... وقتی خوشحالیش را می دیدم لذت می بردم.

وقتی با شادمانی به همه  می گفت عمو را زمین زدم. دانستم گاه باید زمین خورد و تغافل کرد.

تا خرسندی دلخوشی هایت را ببینی.

و چه بداست که با زمین خوردن دیگران شادمان شویم...

گفتم: بارخدایا گمان می برم که من باحجاب های خود با تو کشتی گرفته ام.

می دانم زمینم نمی زنی...

دلم می خواست کسی آرامم کند. اما فراموش  شده ای بیش نبودم.

سالها هر کسی مرا بهر گره ای می خواست و الحمدلله گره هایشان باز شده بود.

 و اگرهم مانده بود امروز وقتش نبود.

دیگر وقت این ملاحظات گذشته بود...

اندکی بعد زمینه ی عجیبی برای باز گشتنم باز شد و زودتر از موعد برگشتم.

شب بود و سکوت بود و تنهائی ام.

واقعا دراین دنیا فراموش شده بودم. هیچکس غیر از دوستم دراین 72 ساعت خبری از من نگرفته بود.

حتی اوهم  ساعت هاست که ...

چراغها را روشن کردم.

دیدم تمام خونه و اتاقم بهم ریخته است انگار کسی دنبال چیزی در بین کتابها و وسائلم کاویده بود.

کاش چیزی از بین آنهمه خرت و پرت ها برای خودش یافته  و راضی از در بیرون رفته باشد.

اتاقم را مرتب کردم. رو به دیوار قبله که تصویر بزرگ مرقد رسول خدا بر آن نصب است، کردم

و گفتم سلام بر تو ای رسول گرامی خدا... دلم لرزید و به ناگاه قلبم از تپش ایستاد .

حس کردم سبک شدم.

تا ساعتی بیهوش بودم. شاید آنقدر خسته بودم که خوابم گرفته بود.

با صدای آهنگ  پیامک های بادی به هر جهت بیدار شدم.

صدای ضعیفی از کوبش ملایم جعبه ی کنار قفسه ی کتاب و مانیتور رایانه مرا بخود جلب کرد.

جعبه ی پیله هایی که هفته ی پیش از خونه باغ جمع کرده بودم را گشودم.

پروانه ای به سرعت بال گشود و از محبس جعبه گریخت روی پرده نشست و برخاست.

به یاد آوردم کرمی بیش نبود...

اما چنان مغرورانه بال می زد و خودنمائی می کرد گویا فراموشش شده بود خزنده ی بدقواره و نهیفی بیش نبود.

چند باری دورسرم چرخید.

گفتم: برو این دام برسر مرغ دگر نه.

طنازی و دلبریش که تمام شد رفت دلش را با لامپ خوش کرد.

شب حکمت های دیدنی بود. و دانستم هنوز هم هرچه میکشم از سر غرورم هست.

نامه ای که برای دوستم نوشته بودم را از ذهن گذراندم.

گفتم شاید از سرخودبینی و خود نفعی و غرور چیزی گفته باشم. که از من رنجیده باشد.

اما واقعییت این بود که همه چیز را برای عزت و کرامت و رفاه او نوشته بودم.

همیشه صلابت و سعادت خواهی دوستان برایم ممتاز است .

همیشه دوست داشتم که مدیریت رفتاری دوستانم نافذ باشد تا در بحرانها و فراز و نشیبها بتوانند خود و دلخوشی شان را به بهترین نحو ممکن مراقبت کنند.

طبیعی است که نفع زیادی برای من هم خواهد داشت چون امنیت وعزت دوستان شیرینی و شهدش برای من هم خواهد بود.

با پرسشی از او دلجوئی کردم. خوشبختانه قلب مهربانی دارد.

اما پروانه سقوط کرده بود

گفتم یکی بمن دلبسته بود و من به تو. و تو به دیگری. و دیگری به دیگری. چرخه ای که بازهم یک سرش منم و تو.

کاش قدرمنو میدونستی.

کاش بدانی که پیله ات مال من است. و من پیله ی حضرت دوست...

کمی با پروانه حرف زدم. و آخرش گفتم خوب لااقل تو هم یه چیزی بگو.

بنظرم گفت: گوش نامحرم  نباشد جای پیغام سروش./

و باز هم سکوت.

 

                              سپیده ی عید دمید و من در پیله ام پنهان

                                             24 مهر1392

                                         حمیدرضا ابراهیم زاده

آشنای غریبه ها

 

 

آشـــنای غـریبــــه‌هـــا

 

.. و باز پیرمرد چشم سبز در زد و احوال پرسید و

گفت: تنهایی؟

گفتم :خدا هم هست.

گفت :خدا با جمعیت است.

گفتم :از جماعت شامی منفردم

گفت:به چشم نمی‌آیند.

گفتم: چشمهایت چه زیباست؟

گفت: تو در آنی.

گفتم: تو عیانی .

گفت: و تو پنهانی و در آنی .

گفتم : که چه دانی؟

گفت: دانم همان که غروب را تاب نمی‌توانی.

گفتم : چرا هر غروب به دیدنم می‌آیی؟

گفت: دیدنت را دوست دارم.

گفتم: ز چه رو؟

گفت: از روی تو رو.

گفتم: نمک می‌پاشی؟

گفت: نمک بر می‌دارم...

گفتم : شام با من بمان.

گفت: تو اهل شام نیستی با شامیان نمانی.

گفتم :من غریبه‌ام و بر غربتم نیست تمامی.

گفت: غربت چه معنا دارد وقتی که تو آشنای غریبه‌ها باشی...

 

 

حمیدرضا ابراهیم‌زاده

18/2/1392

 

کلیه حقوق برای مولف محفوظ است.

 

2/2/1392           حمیدرضا ابراهیم زاده

 

ترک ترک

گاه مراتب عرفانی و مدارج معرفتی هم باعث حجاب می‌شود . و باید آن را ترک کرد. 

                         تـرک دنیـا، تـرک عقـبـی، تـرکِ تـرک.

غالب عرفائی که از شیدائی و جنون خود دم می‌زنند منظورشان گذراز دایره ی ترکِ ترک است و باید دیوانه وارمطاع بودن و دوست داشتن و ذوب شدن را جایگزین وقت گذرانی در مراقبه کرد...

رعایت فروعات و نماز و روزه و مراقبه هدف نیست بلکه مسیر و ابزار حرکت است. اما گاهی بعضی ها در مراقبه ذوب می شوند و از هر حرکتی می ترسند و شجاعتی برای تحرک به مسیر تکامل و تحول ندارند.

و مراقبات و عباداتشان برایشان بت می شود. این نوع درجا زدن خواست خدا نیست. بلکه حرکت و تحول به سمت نور و صعود به سمت اعلی مورد توجه ذات اقدس ربوبی است.

حفظ لوازم شریعت نباید مسافر را از رسیدن به طریقت وحقیقت باز دارد.

و ممکن است خود تقید به عبادات هم باعث حجاب شود.

فرق عابد با عارف اینست که عابد به سپاسگذاری و مناجات دل خوش دارد اما عارف از این مرحله پای را فراتر می گذارد و به لقا رب و قرب ذات حق دل خوش می دارد.

  حضرات متصفوفه وعرفا می فرمایند:

شریعت: احکام شرعی است مادامی که شخص در مقام ظاهر در مرتبه‌ی تفرقه و کثرت است و به وحدت نرسیده است باید ملتزم همه  واجبات شرعی باشد. و وقتی که بمرتبه وحدت رسید و غرق در توحید شد عمل به شریعت چندان دستگیره‌ای  برای بقایش محسوب نیست.

اما لازم است به شریعت تا حد اعلایش احترام بگذارد. و همچنین ظواهر همواره در خود اسرار و رموزی خاص را پنهان کرده‌اند که بی تردید تمسک به مقام ظاهر نیز برای اهل باطن فیوضاتی را در بر دارد.

آنچه که مارا به تکریم آن بیشتر مشعوف می دارد اعمال  خود نبی اکرم است برای پاسداشت و حفظ ظاهر شریعت.

             ولی تا با خودی زنهار زنهار    عبادات شریعت را نگهدار.

چون  مسیر شریعت و طریقت و حقیقت  در پی هم است و راه ها را باید بهم وصل کنند.

نمی توان از عبارات سنگین فلسفی هزینه کرد و برای همین است حافظ و خیام ابیاتی دارند که انسان گمان می برد آنها پیاله نوشان و باده گساران لایعقلی بیش نبودند.

بلکه با کمک استعارات و کنایات و ایهام از اعماق عرفانشان واژه را تسهیل می کردند.

طریقت: تلاش برای رسیدن به کمالات(سیر وسلوک ) به استمداد شریعت و راهنمایان طریق(مربی ومرشد وشیخ وپیرو...) رسیدن به مقام جمع المجمع و مشاهده و مکاشفه فانی در حق، و پس از اینکه سالک به حقیقت رسید تکالیف ظاهر از او ساقط است.

«وَأَن لَّوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَیْنَاهُم مَّاءً غَدَقًا ﴿الجن: ١٦﴾»

و اگر [انس و جن] بر طریقه حق پایداری کنند حتماً آنان را از آب فراوانی سیراب خواهیم کرد

مولانای رومی  می‌فرماید: «لو ظهرت الحقایق بطلت الشرایع»  

اگر حقایق بر شما آشکار شد شرایع ابطال می گردد.

حافظ می فرماید: 

تکیه بر تقوی و دانش در طریقت کافریست    راهرو گرصد هنر دارد توکل بایدش.

سقوط تکالیف شرعیه از محدوده‌ی درک و فهم عقل خارج است و کشف شهود باید همراه با مرشدی راه‌دان و کامل  باشد

مولانا فرمود:

مرحله بی همرهی خضر مکن                  ظلمات است بترس از خطر گمراهی

هیچـکس بی اوستا چیزی نشـــــــــــــد           هیـچآهن خنجر تیزی نشــــــــــــــد

اما آثار ظاهری اعمال عبادی همان طوری که یاد شد خود اسباب وصول به مراتب شهودی است. و سقوط تکالیف برای کاملین به این  مفهوم است که تکالیف مقدمه‌ی کشف شهود بود و این مرحله بظاهر مبدل می شود ولی عملا نقض نمی گردد.

بقول مولانا :   چون که صد آمد نود هم پیش ماست      نام احمد نام جمله انبیاست.

همواره شهد  شیرین نماز و روزه و حج و جهاد و... و عمل به شریعت و فروعات دین، انسان عاقل و عاشق را به دوستی با خود ترغیب می کند تا به واسطه ی این وسایل خود را به مقام قرب ذات اقدس ربوبی برساند.

وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِینَ ﴿البقرة: ٤٥﴾

از صبر و نماز [برای حل مشکلات خود و پاک ماندن از آلودگی ها و رسیدن به رحمت حق] کمک بخواهید و بی تردید این کار جز بر کسانی که در برابر حق قلبی فروتن دارند دشوار و گران است.

بنا براین: عارف آن است که سر قله ی  حقیقت و طریقت و شریعت حرکت کند و تا سر حد فنا از آن دست نکشد..

                

                                                   کاشان- حمیدرضا ابراهیم زاده

                                                                                               78/5/11          

                                                             تصحیح و بازبینی  29بهمن1391

  

 

منا در سوگ منائیان

در صحرای عرفات

وادی امن وسلام  منا

برما

مصیبتی ازجنس هلاهل رسیده است

به ما ومولای زمان ما

تلخ است مصیبت

وتلخ تر فرجام چشم انتظاری تلخ...

ضایعه ی جانسوز و دردناک وفات خیل عظیمی از پاک باختگان و حجاج بیت الله الحرام درحادثه ی تلخ  منا برما گران آمد

وگران تر آن که هموطنان عزیزی که چشم انتظار زوارشان بودند بادلی اندوهگین وآکنده از بغض، به استقبال عزیزانشان می روند

اینجانب این مصیبت مولمه را به ساحت امیر الحاج حضرت ولیعصر وهمه ی بازماندگان و مصیبت دیدگان وهموطنان عزیزم تسلیت عرض می نمایم

واز پروردگار مهربان وحکیم برای همه درگذشتگان  علو درجات و برای همه ی بازماندگان این سوگ بزرگ  بردباری با پاداش زودهنگام آرزومندم .

حمیدرضاابراهیم زاده

دوم مهرماه1394