ستاره ای بدرخشید و ماه مجلس شد

 

آدم ها
می درخشند
همچون ستارگان آسمان
کافی است
به چشم سیاره ای
خوش  بدرخشد
آنگاه
ستاره اش می شود
و
برایش  نور می پاشد
و
سیاره ای می شود
که به
گرد او
می رقصد
و
می گردد
و
می چرخد...
مست مست مست
برایش 
بی تابی می کند..

بقول شاعر گفتنی؛
ستاره ای بدرخشید و ماه  مجلس شد...

حمیدرضا ابراهیم زاده
آخرین روز امرداد ۱۴۰۳

شراب در قدح شعر فارسی

شراب در قدح ادبیات فارسی

می ، شراب؛ مایعی خوش رنگ است که با تخمیر و عصاره گیری از انگور و یا برخی دیگر از میوه ها در شرایط خاصی بدست می آید و با عرق متفاوت است.
یکی از وعده های بهشتی که در قرآن به انسانهای نیک داده می شود  شراب است.
و سقاهم شرابا طهورا . سوره دهر آیه ۲۱
والبته کنایات باده نوشی کمترین وعده هایی است که خداوند به بهشتیان نوید می دهد
ان للمتقین مفازا حدائق واعنابا وکواعب اترابا وکاسا دهاقا لایسمعون فیها لغوا ولاکذابا جزاء من ربک عطاء حسابا ...ایات ۳۱ تا ۳۵ سوره نبا
بااین حال در احکام اسلامی خوردن شراب حرام است. وگفته شده است زیان آن بیش از منافع دیگرش است.
یسئلونک عن الخمر والمیسر؛ قل فیهما اثم کبیر. ومنافع للناس واثمهما اکبر من نفعهما...بقره ۲۱۹
تردیدی در گناه بودن وحرمت آن نیست.
 کار کرد کالبدی شراب عقل باز کن هست و دغدغه ها و نگرانی ها و دردهای فکری را از انسان سلب می کند.اما آیا می شود از زیانهای ان صرف نظر کرد و عواقب و تبعات آن را نادیده گرفت؟
با این وصف دیوان حافظ مملو از استفاده ی واژه شراب و می است ؛
شراب تلخ می‌خواهم که مردافکن بود زورش          که تا یک دم بیاسایم ز دنیا و شر و شورش 
شراب مرد افکن  یعنی  شراب ومخدری  که اجازه اندیشیدن را از انسان قوی بنیان  بگیرد و قوه بالغه عقلی را از او سلب کند.
انسان در زندگی خود همواره با از دست دادن ها و نگرانی های بزرگی رو بروست که تحمل آن برای او بار بسیار گران است.
فشارهای روانی و جسمی، شکست های زندگی، شکست عشقی،دردهای شدید بدنی، درد از دست دادن ها گاه برای برخی از افراد از طاقت شان بیرون است و فرد را وادار به استفاده مسکرات می کند!
از سویی دیگر می خوارگی در همه جای دنیا مذموم است.
با اینحال در ادبیات فارسی بسیاری از شاعران از آن بعنوان پناه برای فرار از دردها و افکار پریشان استفاده می برند.
اگرچه در اشعار حافظ شراب به عالم معنا تعبیر می شود و هیچ ربطی به عنوان و کاربرد کالبدی خودش ندارد اما کاربرد این واژه اغلب عرفانی می باشد.
که با کنایه واشاره و یا با اصل واژه در اشعار دیده می شود.
در یکی از غزلیات بلند و مشهور شمس تبریزی اشاره عمیقی به موضوع شراب دارد که می گوید؛
بیار ساقی بادت فدا سر و دستار     ز هر کجا که دهد دست جام جان دست آر
درآی مست و خرامان و ساغر اندر دست    روا مبین چو تو ساقی و ما چنین هشیار
بیار جام که جانم ز آرزومندی     ز خویش نیز برآمد چه جای صبر و قرار
بیار جام حیاتی که هم مزاج توست      که مونس دل خسته‌ست و محرم اسرار
از آن شراب که گر جرعه‌ای از او بچکد   ز خاک شوره بروید همان زمان گلزار
شراب لعل که گر نیم شب برآرد جوش   میان چرخ و زمین پر شود از او انوار
زهی شراب و زهی ساغر و زهی ساقی    که جان‌ها و روان‌ها نثار باد نثار
بیا که در دل من رازهای پنهانست     شراب لعل بگردان و پرده‌ای مگذار
مرا چو مست کنی آنگهی تماشا کن      که شیرگیر چگونست در میان شکار
تبارک الله آن دم که پر شود مجلس   ز بوی جام و ز نور رخ چنان دلدار
هزار مست چو پروانه جانب آن شمع    نهاده جان به طبق بر که این بگیر و بیار
ز مطربان خوش آواز و نعره مستان    شراب در رگ خمار گم کند رفتار
ببین به حال جوانان کهف کان خوردند    خراب سیصد و نه سال مست اندر غار
چه باده بود که موسی به ساحران درریخت   که دست و پای بدادند مست و بیخودوار
زنان مصر چه دیدند بر رخ یوسف   که شرحه شرحه بریدند ساعد چو نگار
چه ریخت ساقی تقدیس بر سر جرجیس   که غم نخورد و نترسید ز آتش کفار
هزار بارش کشتند و پیشتر می‌رفت    که مستم و خبرم نیست از یکی و هزار
صحابیان که برهنه به پیش تیغ شدند    خراب و مست بدند از محمد مختار
غلط محمد ساقی نبود جامی بود       پر از شراب و خدا بود ساقی ابرار
کدام شربت نوشید پوره ادهم    که مست وار شد از ملک و مملکت بیزار
چه سکر بود که آواز داد سبحانی    که گفت رمز اناالحق و رفت بر سر دار
به بوی آن می‌شد آب روشن و صافی     چو مست سجده کنان می‌رود به سوی بحار
ز عشق این می خاکست گشته رنگ آمیز    ز تف این می آتش فروخت خوش رخسار
وگر نه باد چرا گشت همدم و غماز        حیات سبزه و بستان و دفتر گفتار
چه ذوق دارند این چار اصل ز آمیزش    نبات و مردم و حیوان نتیجه این چار
چه بی‌هشانه میی دارد این شب زنگی    که خلق را به یکی جام می‌برد از کار
ز لطف و صنعت صانع کدام را گویم     که بحر قدرت او را پدید نیست کنار
شراب عشق بنوشیم و بار عشق کشیم    چنانک اشتر سرمست در میان قطار
نه مستیی که تو را آرزوی عقل آید   ز مستی که کند روح و عقل را بیدار
ز هر چه دارد غیر خدا شکوفه کند    از آنک غیر خدا نیست جز صداع و خمار
کجا شراب طهور و کجا می انگور    طهور آب حیاتست و آن دگر مردار
دمی چو خوک و زمانی چو بوزنه کندت    به آب سرخ سیه روی گردی آخر کار
دلست خنب شراب خدا سرش بگشا     سرش به گل بگرفتست طبع بدکردار
چو اندکی سر خم را ز گل کنی خالی   برآید از سر خم بو و صد هزار آثار
اگر درآیم کآثار آن فروشمرم     شمار آن نتوان کرد تا به روز شمار
چو عاجزیم بلا احصیی فرود آریم      چو گشت وقت فروداشت جام جان بردار
درآ به مجلس عشاق شمس تبریزی    که آفتاب از آن شمس می‌برد انوار
سعدی ، جامعه شناس و رفتار شناس اجتماعی و غزل سرای یکه تاز ادبیات فارسی نیز از می و ساغر و ساقی اشارات فراوانی در اشعارش دارد ؛
ساقی بده آن کوزهٔ یاقوتِ روان را     یاقوت چه ارزد بده آن قوتِ روان را...
ویااینکه فرمود؛
ساقی بده آن شراب گلرنگ     مطرب بزن آن نوای بر چنگ.
 کز زهد ندیده‌ام فتوحی      تا کی زنم آبگینه بر سنگ؟
 خون شد دل من ندیده کامی      اِلّا که برفت نام با ننگ...
باید گفت که مطابق با پژوهش پژوهشگران حوزه های ادبیات جهان ،عنصر مستی و سکر در ادبیات فارسی بیشتر از ادبیات هر جای دنیا به آن پرداخته شده است. و درهیچ جای دنیا از مستی و شراب در اشعار این حجم توجه نمی بینید!
تا جایی که عمر خیام بیشترین تشویق را در باره باده گساری از خود بروز می دهد؛
می نوش که عمر جاودانی این است      خود حاصلت از دور جوانی این است. 
هنگام گل و باده و یاران سرمست           خوش باش دمی که زندگانی این است.
ابن سینا  نیز به عنوان طبیب وحکیم نام آور مسلمان ، خوردن شراب را دارو و درمان درد ها می داند .بشرط عدم افراط!
درنگاه برخی دیگر از قدمای حوزه طب مانند رازی نیز همین نگاه وجود دارد.
از سویی دیگر در احکام فقهی هرچیزی که برای مضطر ، دارو و درمان محسوب شود از قاعده کلی حرمت نیز ساقط می شود.
به موجب برخی از احکام الهی اضطرار حکم را ساقط می کند
إنما حرم علیکم المیتة والدم ولحم الخنـزیر وما أهل به لغیر الله فمن اضطر غیر باغ ولا عاد فلا إثم علیه إن الله غفور رحیم. سوره بقره آیه ۱۷۳
درشرع متین؛دروغ و قتل و دزدی ومردار خوری و... شرابخواری و زنا و غیبت  و... بد هستند!
اما وقتی حال اضطرار پیش بیاید و گزندی  برای جان و آبرو  پیش بیاید حکم از حد ساقط می شود.
واژه هایی مانند؛ می ،ساغر، قدح، باده، پیاله،مست، ساقی، قدح،شراب ،باده گسار و... که در ادبیات معنا گرای فارسی فراوان دیده می شود اغلب بیانگر حقایق معنوی و عبور از گذرگاه های دنیایی برای ارتقای روحی از استعاره ها و کنایات عمیقی مانند شراب استفاده شده است که در اصالت جملات، واقعیات مهمی چون عالم معنا وملکوت و ذکر و ذاکر و وصول به حقیقت نهفته شده است.
دو پهلو بودن این مفاهیم بیشتر به قوه درک و بالغ گیری خرد مخاطبان این اشعار مربوط می شده است...
چنانچه صائب تبریزی در غزلی شیرین می گوید؛
ز بس به می شدم آلوده چون سبوی شراب   توان مقام مرا یافتن به بوی شراب
گل امید من آن روز رنگ می گیرد    که بشنوم ز لب لعل یار، بوی شراب
اگر چه گرد برآورده ام ز میکده ها      هنوز در دل من هست آرزوی شراب
ازان به است که صد تشنه را کند سیراب   اگر به خاک من آرد کسی سبوی شراب
برهنگی نکشد روز حشر، تردستی      که با لباس مرا افکند به جوی شراب!
شود ز ساقی گلچهره گلستان خلیل     اگر چه آتش سوزنده است خوی شراب
خوشا کسی که درین باغ کرد چون نرگس    ز کاسه سر خود پا، به جستجوی شراب
غمین مباش که از بحر غم حریفان را     به دست بسته برون می برد سبوی شراب
چه لازم است به زاهد به زور می دادن؟   به خاک شوره مریزید آبروی شراب
شکسته رنگ نمی گردد از خمار کسی     که از شراب قناعت کند به بوی شراب
اگر سفینه برای نجات بحر غم است    بس است کشتی دریاکشان کدوی شراب
کسی ز دولت بیدار گل تواند چید        که چون حباب نظر وا کند به روی شراب
مدام همچو رگ ابر، گوهر افشان است      زبان خامه صائب ز گفتگوی شراب.
علاوه بر زبان نغز ، زبان استعاره و کنایه و اشاره و یا آرگو در ادبیات سراسر جهان جایگاه با شکوهی دارد و باعث می شود تا بالغ فکری انسانها در هر طبقه ای بیدارگردد
قرآن کریم در وعده های بهشت برای جلب درک طبقات فکری از راه کنایات واشارات با مردم گفتگو نموده است و در پایان می فرماید؛
وتلک الامثال نضربها للناس لعلهم یتفکرون  .سوره حشر۲۲
 در پایان سوره یوسف پس از اشارات ژرف به احسن القصص یا داستان یوسف پیامبر می فرماید؛
لقد کان فی قصصهم عبره لاولی الباب... سوره یوسف ۱۱۱
بی گمان در این داستان ها درس آموزی برای خردمندان نهادینه شده است.!
مشاهیر ادب پارسی نیز که اغلب از عرفا وحکمای زمان خود بوده اند با تاسی از سیاست گزاری ها ومهندسی فکری قرآن کریم ، آموزه ها و درسنامه های خود را با کلام منظوم واستعارات زیبا و دلپسند در ادبیات جاودانه و ماندگار می کردند.
ازاین رو عیب چندانی را براستعاره های دل انگیز آنان نمی توان مترتب نمود.
خداوند حتی در پایان داستانهای راستانی قرآن نیز صراحتا می فرماید؛
و کلا نقص علیک من انباء الرسل مانثبت به فوادک وجاءک فی هذه الحق وموعظه وذکری للمومنین. هود ۱۲۰
داستانهای قرآن بیش ازاینکه داستان باشند اطمینان بخش قلب اهل باور و راهگشای حرکت آنان است.
در پایان سخنم را با غزلی ازحافظ علیه الرحمه پایان می برم که فرمود؛
مژدهٔ وصلِ تو کو کز سرِ جان برخیزم     طایرِ قُدسم و از دامِ جهان برخیزم
به ولای تو که گر بندهٔ خویشم خوانی      از سرِ خواجگیِ کون و مکان برخیزم
یا رب از ابرِ هدایت بِرَسان بارانی       پیشتر زان که چو گَردی ز میان برخیزم
بر سرِ تربتِ من با مِی و مُطرب بنشین     تا به بویت ز لحد رقص کُنان برخیزم
خیز و بالا بنما ای بتِ شیرین حرکات     کز سرِ جان و جهان دست فشان برخیزم
گرچه پیرم تو شبی تنگ در آغوشم کَش    تا سحرگه ز کنارِ تو جوان برخیزم
روز مرگم نفسی مهلتِ دیدار بده       تا چو حافظ ز سرِ جان و جهان برخیزم.
والی الله المصیر
حمیدرضا ابراهیم زاده
اول مرداد۱۴۰۴

تمامی حقوق مربوط به این اثر در انحصار مولف محفوظ می باشد

فقر سواد رسانه ای

فقر سواد درسانه ای
درمیهن پرجمعیت  مجازی چه نقش وجایگاهی داریم.
آمارهای رسمی و موثق حاکی از آن است که به طور متوسط روزی ۳ تا۵ ساعت در این فضا به سر می بریم.
جستجوها و خوشایندهای ما در این وطن اختیاری است.
به میل و دلخواه خود به عضویت دراین وطن در آمده ایم!
سوای اینکه اغلب ما در این فضا پیگیر خبر ومعجزه ایم !
اما واقعیت  مهم دیگری در جریان است که ما نمی دانیم  به دنبال چه می گردیم!
شاید به نظر برسد عمده پیگیری های ما اجتماعی و فان وخبر باشد.
اما در همین اصطلاحِ کمواژه مطالبات پنهان زیادی نهفته است
عمده جمعیت میهن بزرگ مجازی مستاصلانی هستیم که خوشایندمان را نمی توانیم از ناخوشایندمان تسویه کنیم.
برای همین به فوروارد های بی جا وخاله زنک بازی و سرکشی به حریم دیگران
سرکشی و تحلیل درباره اوضاع دیگران.
برهم زدن آرامش و حال گیری از دیگران با لایک و ان لایک.
آموزش دیگران.
راه حلی برای آرامش و درمان خود.
راه حلی برای فرار از خود کردگی ها.
و گاه به ندرت برای خوب کردن حال دیگران وقت می گذاریم!
بی گمان این حال خوب کردن ها،خیرش خیلی بیشتر از فورواردهای خاله زنکی سیاسی و... است. 
نمی دانم دانستن این همه اطلاعات  درهم و برهم سیاسی به چه کار مان می آید؟
آیا می فهمیم وقتی حال هم را بد می کنیم.
کسی را نا امید می کنیم یا کسی را گمراه و از راه به در می کنیم
چه عواقب شومی در انتظار ماست؟
این چرخه ی دوار و پرشتاب چه بلایی بر سرمان خواهد آورد!؟
اغلب هم ناخواسته دست به چنین کارهایی زده ایم.
مهمترین دلیل این رفتارها این است که ما به درستی برای زندگی در این میهن مجازی بستر نساخته ایم. وآموزش سواد رسانه ای ندیده ایم.
تاب وتوان خودمان را نسنجیده ایم چه برسد به تدانمندی ها وتاب آوری های طرف مقابلمان.
قهقهرای بی سوادی رسانه ای ، مردمِ مسلح ما را بی چاره کرده است.
اول از همه تجهیزات وپلتفرم ها را در اختیار همه طبقات سنی و جنسی و تحصیلی و... داده اند
به این نیندیشیده اند که این شمشیر دو دم بدون هیچ آموزشی چه بلایی می تواند بر سر فرهنگ و اقتصاد و تعاملات اجتماعی جامعه بیاورد...
و سپس مهندسان فکری وفرهنگی واقتصادی وسیاسی واجتماعی که برای قشر بزرگ جمعیت نا آگاه چه برنامه ریزی هایی انجام داده اند، ما رابه حیرت وشگفتی وا می دارد
قوانین مزورانه ی موجود هم که قابلیت باز دارندگی ندارد بلکه حلقه های پنهان آموزش تخلفات حرفه ای وخلاقانه ی جدیدی را رو نمایی می کند.
مولانا می گوید
بدگهر را علم و فن آموختن      دادن تیغی به دست راه‌زن 
تیغ دادن در کف زنگی مست     به که آید علم ناکس را به دست
علم و مال و منصب و جاه و قران      فتنه آمد در کف بدگوهران...
اگرچه باید گفت منافع و مبراتی هم برای زندگی در این میهن پرجمعیت مجازی وجود دارد
بقول حافظ؛
عیب می جمله چو گفتی هنرش نیز بگو     نفی حکمت مکن از بهر دل عامی چند...
بی گمان آورد و تضاد وستیزه ای هم در این میان رخ می دهد
فرق بین مطالب و سخنان و کتاب های مفید با مطالب سهل الوصول و انحرافی و دستکاری شده را چگونه باید کشف کرد؟
اخلاق حاکم بر اعضای این جامعه مجازی چه اندازه منزه و قابل اعتماد است!؟
به هر روی  احتیاط خردمندان اجتماعی در این گرانیگاه آنها را به واکنش مهمی وا می دارد
که همه اعضای این میهن بزرگ نیازمند به اعتماد هستند
کسی هم مسئولیت کارش را نمی پذیرد.
شاعر ونوازنده و خیاط و استادکار و آشپز و مداح و سخنران و قاری و هنرمند و خوشنویس وخواننده و کشاورز و معمار و پزشک و... این جامعه چه سهمی را بر اعتماد سازی برای آموزشهای سواد رسانه ای این کشور بزرگ کم بنیه ی اجتماعی دارند!؟
چه استدلال ها و توجیهاتی برای توثیق واستناد دهی ویا اعتماد سازی در بکار گیری از کالاهای مصرف فکری و فرهنگی وجود دارد. ؟
کدام مستندات درست و موثق وقابل اعتماد است؟
قدر متیقن باید دانست که کشف  سره از ناسره و حقیقت از غل و غش بسیار سخت است.
وبرای این کشف نیز به زمان و منابع  ومآخذ موثق بیشتری نیازمندیم  تا از هجمه ی توفنده  شبهات وابهامات جلوگیری کنیم.
حال آنکه برای راستی آزمایی و کشف حقیقت چه اندازه وقت و حال مصرف می کنیم جای بحث و کنکاش است. اما حقیقت ماجرا این است که اغلب ما بدون راستی آزمایی این منابع و اطلاعات را پذیرا می شویم و حتی برای دیگران نیز ارسال و منتشر می کنیم.
از این رو مهندسان فکری وفرهنگی ما باید تمهیدات و راهکارهایی بیافرینند تا از مضرات وآسیب های فقر سواد رسانه ای کاسته و با آموزش های همگانی نسبت به باسوادی رسانه ای مردم  و به ویژه آگاهی بخشی برای زندگی در جامعه مجازی جدی گرفته شود و با دقت و جدیت ، آموزش را با روش های هنرمندانه  اجرا نمایند.
مسئولیت جامعه شناسان و رفتارشناسان اجتماعی  و نخبگان حوزه های مختلف فرهنگ و هنر نیز ، آموزش تولید محتوای درست و کامل برای همه اقشار است‌ .
بی درنگ مسئولیت پذیری همه خواص جامعه به ویژه نخبگان عرصه های علمی و فناوری و فرهنگی برای پویش باسوادی رسانه ای جامعه از اهم  مطالبات ملی است.

والی الله المصیر
حمیدرضاابراهیم زاده
۱۴ مرداد ۱۴۰۴

 

 

 

تمامی حقوق مربوط به این اثر در انحصار مولف محفوظ می باشد.

ناسخ و منسوخ ۲

ناسخ ومنسوخ
با گذشت زمان و گذر مقتضیات زمانی واقلیم های متنوع جغرافیایی و اجتماعی وفرهنگی، قوانین وپدیده ها دچار انسداد شده و دست وپا گیر می شوند و برای همین  فناوری های جدید و قوانین نو بنیانی به وجود می آید که پدیده ها وفناوری ها و قوانین قبلی را نسخ و کامل می کند.
منسوخ شدن در واقع بلوغ و تکامل گرایی تدریجی است و راهکار و پاسخ روشنی برای نا کارآمدی پدیده ها و قوانین و فناوری ها است.
مثلا؛ نسل اول تلفن های بی سیمی و گوشی های همراه قابلیت هایی داشتند که تلفن های ثابت نداشتند وسپس ظهور بلوتوث در گوشی ها و قابلیت های جدید و رفته رفته و به تدریج نسل گوشی های جدید با قابلیت های نو توانستی است نسل های قبلی خود را منسوخ نماید و همچنان فناوری های جدید در حال منسوخ سازی  نسل های پیشین خود است
وهمینطور قوانین وپدیده ها نیز قابلیت های جدیدی را مطالبه می کنند که قوانین سابق را منسوخ می نماید.
وبا استناد به نسل های پیشین خود توانسته اند ظهور یابند.
سنت های الهی نیز اینچنین بوده است که در ماموریت برای رسالت پیامبران الهی ۱۲۴ هزار پیامبر در اقوام مختلف برگزیده شده اند. که گاه همزمان بایکدیگر مبعوث شده ولی اغلب  یکدیگر را منسوخ نموده اند.وبلوغ وتکامل بالاتری را نسبت به انبیای پیشین برای پیروان خود به ارمغان گذاشته اند.
چنانچه جناب مولانا فرمود؛
چون که صد آید نود هم پیش ماست
نام احمد نام جمله انبیاست.
برخی از آیات قرآن نیز مشمول این فرایند قرار گرفته ودچار نسخ گردیده وتغییر وضعیت داده اند.و آیات جدیدی جایگزین متن سابق شده و احکام را با توجه به مقتضیات زمانی به بلوغ کشانده و دچار دگرگونی نموده اند.و حکم قبلی از درجه اعتبار  برای اجرا ساقط می گردد.
خداوند دراین باره می فرماید؛
مَا نَنسَخْ مِنْ آیةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَیرٍ‌ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ۗ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَیٰ کلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ‌ ﴿۱۰۶﴾ (ترجمه:هر حکمی را نسخ کنیم، یا آن را به [دست‌] فراموشی بسپاریم، بهتر از آن، یا مانندش را می‌آوریم؛ مگر ندانستی که خدا بر هر کاری تواناست؟ (بقره–۱۰۶)
مانند آیه نجوا ؛ دستورى که به مسلمانان در مورد دادن صدقه قبل از نجوا و گفتگوهاى درگوشى با پیامبر اکرم داده شده بود: «یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اِذا ناجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَىْ نَجْویکُمْ صَدَقَةً»؛ (اى کسانى که ایمان آورده اید هنگامى که مى خواهید با پیامبر نجوا کنید پیش از نجوا، صدقه اى در راه خدا بدهید). (سوره مجادله، آیه 12)
این آزمونى بود براى مسلمانان که جز یک نفر ـ امام علی(علیه السلام) ـ به آن عمل نکرد و به زودى آیه ناسخ نازل شد و فرمود: «اَءَشْفَقْتُمْ اَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَىْ نَجْویکُمْ صَدقات فَاِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللهُ عَلَیْکُمْ فَاَقیمُوا الصَّلاةَ وَ اتُوا الزَّکوةَ وَ اَطیعُوا اللهَ وَرَسُولَهُ وَ اللهُ خَبیر بِما تَعْمَلُونَ»؛ (آیا ترسیدید فقیر شوید که از دادن صدقات، پیش از نجوا خوددارى کردید، اکنون که این کار را نکردید و خداوند توبه شما را پذیرفت نماز را برپا دارید و زکات را ادا کنید و خدا و پیامبرش را اطاعت نمایید و [بدانید] خداوند از آنچه انجام مى دهید باخبر است). (سوره مجادله، آیه 13)
وسایر آیاتی که در قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی دچار نسخ شده اند‌.
قوانین وپدیده های دیگر نیز مشمول این بلوغ و تکامل قرار می گیرند وبه فرایند تکامل خود جامه ی عمل می پوشند.
ودر زندگی فردی واجتماعی مردم تاثیرات بهتری می گذارند.
اغلب انقلاب های بزرگ نیز این چنین هستند که با نسخ سازو کارهای پیشین به پویش کارآمدی سازمانی جدید وبلوغ  ارزشمند نزدیک و مسیر حرکت و رشد را پیموده و به عزت و رفاه اجتماعی کمک می کنند.
زندگی خصوصی ما نیز باید این گونه باشد که با خود سازی و پیمایش رفتارهای جدید، منِ سابق خود را منسوخ ساخته و انسان نو و کارآمد تر و بالغ تر و کار آمد تر وتاثیر گذارتری از خود به جای بگذاریم وبه رستگاری وعزت وآرامش نزدیک تر باشیم.

والی الله المصیر
حمید رضا ابراهیم زاده 
دهم مرداد۱۴۰۴

 

 

 

تمامی حقوق مربوط به این اثر در انحصار مولف محفوظ می باشد.

درسی که یزید به انسان ها آموخت

 

یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ

 وَجِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُّزْجَاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْکَیْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَیْنَا إِنَّ اللَّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقِینَ

 

 

 

درسی که یزید به آدمیان آموخت

این بودکه هرگز

درسودای باطل خویش آفتاب آزادی و حق را نتوان خاموش کرد

یزی دبه  آدمیان این درس را آموخت که

تکیه برجای بزرگان نتوان زد به گزاف

 

 

  یزیدی که ادب طلب وتمنا  نمی دانست 

 حسین را به مصالحه ی با باطل خود فرا خواند و او را از طغیان علیه خود برحذر داشت

یزید به آیندگان آموخت

که راه گریز از یزید ماندن ؛سوارشدن بر کشتی نجات حسین  است

یزید  از حسین اسطوره ی آزادی و آزادگی به جهانیان معاصر وآیندگان نشان داد

و مردم را سالهای متمادی برسفره ی درسهای حسین نشاند

 

**************

 

یـزیـد بن معاویه نامه‌اى به همراه اشعارى براى عبداللّه بن عباس یا طبق نقلى، براى عمرو بـن سـعـیـد، حـاکـم مکه فرستاد تا آن را در مراسم حج بخواند، یزید چون از روحیه مردم مدینه و روحـیـه سـلحشورى سیدالشهدا علیه السلام مطلع بود و مى‌دانست که آنان زیر بار حکومت غاصبانه یزید نـمـى‌روند،  تصمیم گرفت از باب مصالحه و نرمش،از وقوع جنگ جلوگیری کند، زیرا مى‌دانست جنگ و کـشـتـه شـدن حـسین بن على علیه السلام براى او گران تمام مى‌شود،

مردم مدینه وقتى اشعار یزید را دیـدند، آن را خدمت امام حسین علیه السلام فرستادند، رهبر آزادگان جهان با یک نظر به فراست دانست کـه ایـن اشـعـار را یزید فرستاده، لذا در پاسخ او به یک آیه از قرآن کریم بسنده کردند که خطاب به پیامبر صلی الله علیه و آله مى‌فرماید:

 

بـسـم اللّه الـرحمن الرحیم

"فان کذبوک فقل لی عملی و لکم عملکم انتم بریئون مما اعمل و انا بری مما تعملون./ والسلام"

؛ اگـر کـفـار تـو را تـکـذیب کردند، بگو من مسؤول اعمال خودم هستم و شما هم مسؤول اعمال خودتان، شما از اعمال من بیزار هستید و من هم از آنچه شما انجام مى‌دهید بیزار هستم.

اینک چند نمونه از اشعار یزید:

 

یا قومنا لا تشبوا الحرب اذ سکنت                     تمسکوا بحبال الخیر واعتصموا

قد غرت الحرب من قد کان قبلکم                      مـن القـرون و قـد بادت به الامـم

فانصفوا قومکم لا تهلکوا بذخا                          فرب ذى بذخ زلت به القدم (1)

 

"آتش جنگ را که خاموش است شعله‌ور نسازید،

و به راه خیر چنگ بزنید. جنگ، اقوام گذشته را مغرور کرد و جمیعت‌هائى را نابود ساخت.

در حـق خـویـشـان خـود، نـیـکـى کنید و کبر و بزرگى را کنار بگذارید که چه بسا افراد متکبر قدم‌هایشان لغزید."

 

تحلیل پاسخ امام علیه السلام

سیدالشهدا علیه السلام با تمسک به آیه شریفه سوره یونس، اعلان برائت از کفار و مشرکین و منافقین و همه دشـمـنـان اسلام مى‌نماید که اصولا هیچ راه مصالحه و سازش با آنها وجود ندارد و در واقع این آیه اجـمالى است از آنچه در سوره کافرون آمده که شش نفر از کفار به رسول خدا صلی الله علیه و آله پیشنهاد کردند کـه:

"یک سال تو خدایان ما را عبادت کن، یک سال هم ما خداى تو را پرستش مى‌کنیم، در نتیجه اگـر مـسـلـک ما بهتر بود، تو ضرر نکرده‌اى، و اگر دین تو بهتر بود، ما ضرر نکرده‌ایم و شریک در کیش تو شدیم." (2)

اما در این حال سوره کافرون نازل شد و پاسخ محکمى به همه این پیشنهادات داد، زیرا قرآن کریم هـرگـونـه هـمکارى و مساعدت و مودت و دوستى و مطاوعه و سازش با کفار و مشرکین و دشمنان اسلام را ممنوع کرده است. خـداونـد مـتعال می‌فرماید:

"یا ایهاالذین امنوا لاتتخذوا عدوی و عدوکم اولیا تلقون الیهم بالمودة و قد کفروا بما جاکم من الحق"(3)

اى مؤمنین! دشمنان من و خودتان را، دوست نگیرد، شما نسبت به آنها اظهار محبت مى‌کنید در حالی که به آنچه از حق براى شما آمده کافر شده‌اند.

مفسرین چنین نقل کرده‌اند که شان نزول آیه در مورد حاطب بن ابى بلتعه است.

 

پی‌نوشت‌ها:

1- مقتل خوارزمى، ج1 / ص 218/ تاریخ ابن عساکر، ص 203 ناسخ ، ج2، ص 28.

2- مجمع البیان 10/552 / تفسیر فخر رازى 32/144.

3- ممتحنه / 1.

 

 

* تمامی حقوق مربوط به این اثردر انحصارمولف محفوظ می باشد

برقامت آن ماه شهیدان صلوات

 

 

 بر تارک آن شاه شهیدان صلوات                                                                                                              بر راه رو راه شهیدان صلوات

آن شیر زن قافله راهست سلام                                                                                   بر قامت آن ماه شهیدان صلوات

 

سوم آبان1393

حمیدرضا ابراهیم زاده

 

تمامی حقوق مربوط به این اثر درانحصار مولف محفوظ می باشد

روضه ی شبنم

 

 

مهتاب امشب آید  بسراغ من وتو  

که بگوید

 شب نمناک دلش روضه ی شبنم دارد

 وسیه کرده به تن شب هجرانی باغ

 جامه ی جیغ عزا دردل  داغ

 فصل دلتنگی یک باغ زداغ انجیر

فصل دل باختن وجنگ میان تدبیر

 ترکیده دل میوه ی انجیر

 ز داغ مامش

وپریشان شده سلسله ی   بید

 زحال بابش

باغ بیچاره ی  محزون به دلش تعزیه  برپا شده است

دسته ی  نوحه ومرثیه از ماه خزان آمده است

وقت پاییز

  که انجیر دلش   تنگ  محبت بشود

سرخودرا قمه خواهد زد وگفت:

 فصل باران  من است

غم یاران من است

وانار

از حسرت  این داغ خون بارد

 وسینه کند چاک  

و سراید که مرا

عزم نبرد است با سلسله ی دندان دهور

  بید مجنون  دراین سوگ بزرگ

 زنجیر زنان مرثیه خوان

باد صبا را گوید :

 مویه کن و سوز بکش. مشک بده اشک بده  ابر بده دم بده  .

مرحمتی، دست نوازش  بکشان دیده ی یاران  وبباران باران.....

باز این همهمه بی دوست سرآید دوران؟

بازاین شورش عظما ست برای انسان؟

یادهراف لک من خلیلی  

کم لک بالاشراق والاصیلی

آفتابا نظری کن که عیار شدم

من بخال لبت ای دوست گرفتار شدم

تب تدبیر تو و زلف پریشان چه کنم؟

کشته ی غمزه چشم تو به دیدار شدم

 

حمیدرضاابراهیم زاده

13شهریور1394       

 

 

 

تمامی حقوق مربوط به این اثر درانحصار شاعر محفوظ است

رسالت ما درقبال قیام عاشورا

بسم الله الرحمن‌الرحیم
ایرانیان در دگردیسی ها وسیر حرکت خود به تدریج ظلم پذیر ومنکر خواه شده اند
واین از موهبات و نشانه های توهم است
توهم در دانایی و توانایی ومانایی و ...
در طول تاریخ توهم باعث اعمال شکنجه های عمومی و بلایا بر امت ها شده است
بدرفتاری اجتماعی نشانه است
وگذراست
کسیکه کبدش کار نکند 
رنگ رخساره تیره می شود لکه های صورت وعلائم پوستی دارد یُبس می شود.
سودا بر او  غالب می شود
باپماد وکرم گرانقیمت هم  درست نمی شود
باید کبد اصلاح بشود.
آبرسانی و ترمیم بشود و...
جامعه به مثابه بدن یک انسان وبدنه ی یک دستگاه بزرگ است با تمام لوازم و کارکردها وچرخه های متصل به کارایی.
هنگامی که
کبدجامعه به تضاد وتناقض رسیده است
با خودش ستیزه دارد
با آموزه هایش ناسازگاری می کند
بافرهنگش همخوانی ندارد.
می خواهد دگرگون شود
انقلاب معکوس بکند
نسبت به باورها و آرمانهایشان دلزده می شوند
ناامیدی و ناگواری دارد
درگیری وخود زنی وخود فروشی دارد
خودکشی و دیگر کشی دارد.
جرائم خاص وحرفه ای دارد.
قانون ستیزی و فراقانون خواهی دارد.
فقر و فلاکت ونفرت و تضاد دارد.
اما می گوید که همه چیز را به درستی می داند و بشدت متوهم است
وارد فاز التزام عملی نمی شود زیرا آن را کارا و درست نمی پندارد
چون نسبت به آن باوری ندارد
در باورهایش انشقاق وتضاد وجود دارد.
ازاین رو فقیر و ضعیف ونهیف وشکننده می شود
بی کیفیت و ظاهر گرا می شود.
نیاز به اصلاح و دگرگونی دارد
اما دگرگونی را نمی پذیرد
متوهم هرگز اصلاح پذیر نیست
جامعه اصلاح‌ناپذیر بشدت محکوم به انحراف وانحطاط است
اصلاح ناپذیری یعنی بی نیازی کاذب از درست شدن و ترمیم نخواستن.
اصلاح پذیری خاصیتش این است که جامعه می خواهد بماند وبالنده شود.
التزام به درست شدن وحر کت لازمه اش خواستن و اراده وباور به بودن است
هنگامی که جامعه از معروف رویگردان است و منکر را می پسند. به مبارزه و لجبازی نسبت به ارزشهایش مبادرت می ورزد. مقلد و بادی به هرجهت می شود.
بیماری که لجباز شده است به خود آسیب می زند.
از شئونات ومقررات رو برمی گرداند
قانون ستیز وقانون گریز است
 دین وقانون را نا کار آمد می پندارد
باابعاد رشد و تعالی وحرکت درست مخالف است وهمه چیزش را می بازد.
این‌باختن و آختن و تاختنش منجر به پدید آمدن بلایا وگرفتاری ها می شود
همه گرفتاری ها از سست باوری وبد رفتاری مزمن انسان است. انسان بدست خود ساقط می شود
ظهر الفساد فی البر والبحر بایدی الناس ...
وکسی هم جز خودش نمی تواند خواهان دگرگونی وتغییر باشد
ان الله لا یغیر بقوم حتی یغیروا ما باانفسهم...
آسیب اینهاست که نمیفهمد ویا نمی خواهد بفهمد یا به خود بقبولاند دارد شرارت‌می کند
 فسادش را عین اصلاح می داند.
همانند عصر قیام خونین عاشورا، که  مردم و خواص و نخبگان آن عصر از خود سازی و بینش درست خود غافل شدند. واز پیروی ارزشها رویگردان شده و بسیار متوهمانه نسبت به وقایع زمانه ی خود رفتار کردند و شد آن چه که نباید می شد. قرنهاست که بیدارگران ومصلحان دینی وسیاسی واجتماعی برای بیداری بشر از بخواب زدگی وخام خیالی تلاش می کنند و سوگواره ها و یادمانها برای صیانت از کرامت انسان  برپامی دارند و از عزت وبر پاسداری امر به معروف و نهی از منکر را برای مردمان هر عصر می گویند.
و از انسانها می خواهند تا به معروف اعتماد کنند ونسبت به منکرات بر حذر باشند و پرهیز کنند.
تا کرامت انسان پاسداری شود.
کرامت انسان دراین است که می خواهد  و باید کامل باشد.
صیانت از کرامت انسان مستلزم پایداری و پایمردی و التزام عملی به باورها و قوانین است.
باید در مسیر شدن وخود آگاهی به شدت به خودسازی وخود باوری فردی و آموزش همگانی اهمیت بدهیم و به باورها وآرمانهایمان ملتزم بمانیم.
از اصلاح ودگرگونی وبیداری نهراسیم. تابالنده و پویا باشیم.

والی الله المصیر
حمیدرضاابراهیم زاده
۱۲ مرداد ۱۴۰۱

تمامی حقوق مربوط به این اثر در انحصار مولف محفوظ می باشد

یا عباس!

 

 

 

ای قمر

ماه

تورا می گویم

من

زمهر تو

امان

می جویم...

 

حمیدرضا ابراهیم زاده   6  آبان1393

قمر بنی هاشم سلام

سلام بر باب الحوائج قمر بنی هاشم

سلام بر تو ای آنکه تاریخ تمناها، چون تو پذیرنده ای به رنگ خدا ندارد!

توئی که عبد صالح خدایی و در امام شناسی شیعه ترین رهرو تاریخی!

ای قمر

ماه تو را می گویم

ای تو مه

شاه تو را می گویم

من ز مهرتو

امان جسته تمنا دارم

منجی از کرب و

دل چاه تو را می گویم...

 

یا کاشف الکرب عن وجه الحسین اکشف کربی بحق اخیک الحسین

 

ای ماه منیر بنی هاشم ای عبد صالح خدا

ای کوه بردباری و وقار و وفا

ای اقیانوس غیرت و  سخاوتمندی و صفا

سلام بر تو و حسین تو

سلام برتو و همرزمان و یارانت

سلام بر تو و خواهر و دوستدارانت

 عبد الله ابالفضل  دخیلک

 

مولای من صاحب الزمان!  این مصیبت دردناک را به پیشگاه حضرت عالی تسلیت و تعزیت عرض نموده و برایتان

  سر سلامتی و ظهور زود هنگام آرزو مندم.

 

 

تمامی حقوق مربوط به این اثر درانحصار مولف محفوظ می باشد